Jaarstukken 2019

Paragrafen

Weerstandsvermogen en risicobeheersing

Grondexploitatie € 8.400.000, diverse kans% (programma Economie en recreatie en Bouwen en Wonen)

De complexe en langdurige processen rondom projecten, brengen risico’s met zich mee. Dit kan leiden tot tegenvallende resultaten, waardoor verliezen hoger uit kunnen vallen dan verwacht. Verliezen zijn afgedekt met voorzieningen. Wanneer voorzieningen ontoereikend blijken, moet het gemeentelijk weerstandsvermogen toereikend zijn om aanvullende verliezen op te kunnen vangen.
Zoals gebruikelijk zijn de risicoanalyses begin 2020 voor de jaarrekening 2019 geactualiseerd rekening houdend met de economische omstandigheden op dat moment. In de loop van maart begon de Coronacrisis waarbij de beurzen kelderden. De effecten waren bij de doorrekening van de risico’s nog niet in beeld. De komende tijd zal blijken hoe dat uitwerkt op de economie en ook de woningmarkt.
De algemene risico’s zijn doorgerekend voor alle relevante projecten. Het grootste deel van het algemene risico betreft het risico van afnemende prijzen bij een tegenvallende economische ontwikkeling. In de risicoanalyse is rekening gehouden met het scenario van een economische teruggang waarbij verkoopprijzen dalen, de verkopen vertragen en de jaarlijkse indexering van de grondprijzen lager uitvalt. Het renterisico blijft gezien de opbouw van de leningenportefeuille de komende jaren laag.
Voor alle grondexploitaties zijn de project specifieke risico’s en de bijbehorende kans van optreden in beeld gebracht.  Risico’s doen zich niet allemaal tegelijk voor. Op basis van een Monte Carlo Analyse is het benodigde weerstandsvermogen vanwege project specifieke  risico’s in beeld gebracht. Voor winstgevende grondexploitaties kunnen verliezen worden gedekt uit de positieve resultaten.

Het grootste deel van de project specifieke risico’s komt door de projecten De Grassen en Poort van Heusden. Beide projecten hebben een hoge boekwaarde en het voornaamste risico is dat een van deze projecten (de eerstkomende tijd) niet door gaat als een onherroepelijk bestemmingsplan uitblijft.
Per saldo is de benodigde weerstandscapaciteit voor de grondexploitaties berekend op € 8,4 miljoen.

Invoering privatisering bouwtoezicht € 500.000, 90% kans
(programma Openbare orde en veiligheid)

De Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb), is op 14 mei 2019 door de Eerste Kamer aangenomen. De invoeringsdatum van de wet is bepaald op 1 januari 2021, gelijktijdig met de invoering van de Omgevingswet. Er is nog veel onduidelijk wat deze wet gaat betekenen voor de praktijk en dus ook voor hoe we onze organisatie hierop in moeten richten. Hoe kan de gemeente straks nog verantwoordelijkheid nemen als de controle door private bedrijven plaatsvindt? En wie gaat toezien op de kwaliteit van deze controleurs?
Het financiële risico van deze wet ontstaat vooral doordat de inkomsten van leges naar verwachting fors zullen afnemen. Er zijn nog steeds veel onzekerheden over hoe de wet uitwerkt. De kans op voorkomen is hoger geworden doordat het niet alleen om particuliere aanvragen gaat maar ook over minder complexe bedrijfsgebouwen. Grofweg zijn dit de bedrijfsgebouwen tot twee etages. Daarnaast komt het moment dichterbij en is er nog steeds niet meer duidelijkheid over mogelijke compensatie. De huidige inkomsten uit leges bedragen ca. € 1 miljoen.

Beperkte capaciteit (formatie) € 300.000, 70% kans
(programma Overhead)

De huidige economische ontwikkelingen zorgen voor een krappe arbeidsmarkt. Hierdoor is het moeilijk om vacatures in te vullen. Dit is een landelijk gesignaleerde trend, de daadwerkelijke impact verschilt per domein. Omdat de werkzaamheden doorgaan en om het effect op de organisatie en doelstellingen te beperken kan gekozen worden voor tijdelijke inhuur om de vacatures in te vullen. Dit brengt echter hogere kosten met zich mee. Op basis van de ontwikkelingen in het eerste kwartaal van 2020 wordt de kans hoger ingeschat dat er een overschrijding ontstaat als gevolg van inhuur voor vervanging door uitval (bijv. door ziekte) of overbrugging van openstaande vacatures. Omdat het uiteindelijke effect op jaarbasis nu nog moeilijk in te schatten is door de vele variabelen is het te vroeg voor een daadwerkelijke bijstelling van het budget.

Compensatie BTW op sport € 100.000, 90% kans
(programma Sport en Cultuur)

Om sport en beweging te stimuleren konden gemeenten in het verleden de btw die aan hen in rekening werd gebracht in aftrek brengen. Met ingang van 1 januari 2019 is dit recht vervallen. Dit heeft tot gevolg dat alle inkoop btw kostenverhogend is geworden Daar staat tegenover dat gemeenten ter compensatie een specifieke uitkering aan kunnen vragen (SPUK). Uitgangspunt is dat het Rijk op deze manier de gemeenten volledig compenseren. Het budget is echter gemaximeerd, in 2019 is de verwachting dat we hierdoor 82% daadwerkelijk terugkrijgen.
Voor 2020 is een aanvraag ingediend van ca. € 780.000. Dit is veel meer dan in 2019 vanwege de geplande investeringen in Die Heygrave. Het risico is aanwezig dat de aanvraag niet volledig wordt toegekend. Op basis van de ervaringscijfers 2019 is het maximale risico bedrag geschat op ca. € 140.000. De werkelijke verwachting is lager omdat het lijkt alsof veel gemeenten in 2019 meer gevraagd hebben dan ze aan werkelijke kosten hebben. Dit zou betekenen dat het compensatie percentage uiteindelijk hoger uitvalt.

Huisvesting brandweer Drunen € 100.000, 90% kans
(programma Openbare orde en veiligheid)

Inmiddels zijn de brandweerlocaties in Vlijmen en Heusden overgedragen aan de Veiligheidsregio. Voor Drunen moeten nog afspraken gemaakt worden. Er zijn verschillende alternatieve locaties onderzocht maar tot op heden is er nog geen geschikte alternatieve locatie gevonden. Wanneer uiteindelijk gekozen wordt voor behoud op deze locatie zal overdracht plaats moeten vinden met daarbij een bijdrage vanwege het huidige onderhoudsniveau net als bij de andere locaties. Om de hoogte van deze bijdrage te bepalen heeft de veiligheidsregio een schouw uitgevoerd en de verwachte kosten bedragen € 100.000. Bij de andere locaties is deze schouw uitgebreid onderzocht maar nagenoeg in tact gebleven. We gaan er daarom vanuit dat dit ook voor de locatie in Drunen een goede raming is. Wanneer alsnog gekozen wordt voor een andere locatie zullen de kosten hoger zijn, daarom wordt dit bedrag nu meegenomen als financieel risico met een hoge kans op optreden.

Afgenomen specifieke toprisico’s

De volgende specifieke, financiële, risico’s voor de gemeente Heusden waren opgenomen in de toprisico’s van de vorige paragraf weerstandsvermogen en risicobeheersing. Deze zijn echter nu vervallen of afgenomen waardoor ze niet meer in de vorige paragraaf zijn opgenomen:

Openstaande vorderingen De Voorste Venne - vervallen
Dit risico was opgenomen vanwege de onzekerheid over de inning van de openstaande vorderingen op Stichting De Voorste Venne. Inmiddels zijn de voorzieningen tot en met 31 december 2019 voorzien en heeft het risico zich wat dat betreft voorgedaan.

Gebiedsontwikkeling Oostelijke Langstraat (GOL) - vervallen
Het risico was op de vorige peildatum voornamelijk gericht op mogelijke meerkosten door een tegenvallende aanbesteding. Inmiddels is de opdracht voor uitvoering van GOL gegund aan de combinatie Mourik/Besix. De kosten zijn inderdaad hoger dan waar in de begroting rekening mee was gehouden, het verschil is inmiddels afgedekt en daarom kan dat deel van het risico vervallen. In de projectraming is een reservering opgenomen voor de risico’s die in beeld zijn, bijvoorbeeld voor het niet verkrijgen van een Natuurbeschermingswetvergunning vanwege stikstof, geen onherroepelijk PIP, meerkosten voor het verleggen van kabels en leidingen door Enexis, indexatie overeenkomst bij stijgende bouwprijzen, te late grondverwerving, niet gesprongen explosievenonderzoek -en ruiming, archeologie, PFAS (poly- en perfluoralkylstoffen), nadeelcompensatie en de btw die niet compensabel is (Rijksinfra). Wanneer alle risico’s zich voor de volle omvang voordoen zullen aanvullende middelen nodig zijn. Voor alsnog gaan we er vanuit dat de risicoreservering toereikend is en we hebben daarom geen risico opgenomen voor de berekening van het benodigde gemeentelijke weerstandsvermogen.

Afstemming capaciteit en vraag onderwijshuisvesting € 10.000, 10% kans
Algemeen geldt dat het aantal leerlingen en capaciteit per wijk niet goed op elkaar aansluit. In sommige wijken is de capaciteit te hoog waardoor er mogelijk leegstand van lokalen ontstaat terwijl op andere locaties er sprake is van een tekort aan lokalen. Dit risico was specifiek onderkend voor de situatie in Vlijmen waar bij de locatie van De Bussel sprake was van een tekort aan lokalen. Inmiddels zijn er afspraken gemaakt waardoor met een geringe investering de school voorlopig vooruit kan. Er zijn op dit moment geen aanwijzingen dat dit op andere locaties speelt. Overigens blijft het risico altijd aanwezig maar door actualisatie van het IHP iedere twee jaar komen mogelijk knelpunten tijdig in beeld. In het verleden heeft dit ook maar tot beperkte kosten geleid.

Deze pagina is gebouwd op 06/24/2020 09:41:23 met de export van 06/24/2020 09:39:26